

การย่ำขาง
ผู้ถ่ายทอดความรู้ : นายอินปั๋น ทาคำสม
อุปกรณ์ :
1. ขาง 1 อัน
2. เตาถ่าน 1 เตา
3. ถ่านไฟ 1 ถุง
4. น้ำปูเลย (ไพล) หรือ น้ำมันงา 1 ขัน
5. เสื่อสำหรับปูนอน 1 ผื่น
6. หมอน 1 ใบ
7. ผ้าสำหรับคลุมร่างกายผู้ป่วย 1 ผืน




วิธีการ :
1. ทำการตรวจวินิจฉัยโรค แล้วจัดเตรียมขันตั้ง และเงินค่าขันครู ผู้ป่วยจัดใส่ในพาน
2. นำใบขางไปเผาไฟทีตั้งเตาถ่านจนร้อนแดงก่อน (สังเกตจากใบขางด้านล่างจะแดง ด้านบนจะขาวหม่น) เตรียมน้ำยา (น้ำไพลหรือน้ำมันงา) ที่ใช้ในการย่ำขาง และเอาผ้าคลุมร่างกายผู้ป่วย เพื่อกันเปื้อน กันอุจาด และไม่ให้ผู้ป่วยรู้สึกอาย
3. ยกขันตั้งอันเชิญครูบาอาจารย์ก่อน แล้วสวดคาถาดับพิษ ดับเปลวไฟ ใส่น้ำยาที่เตรียมไว้ (น้ำมันไพลหรือน้ำมันงา)
4. เมื่อขางร้อนจนแดงแล้ว ก็เริ่มการรักษาด้วยการเอาเท้าจุ่มน้ำยา แล้วย่ำลงบนขางแล้วมาย่ำบนร่างกายหรืออวัยวะของผู้ป่วย
5. ทำซ้ำหลายๆครั้ง หรืออาจใช้เวลานานพอประมาณ หรือจนกว่าผู้ป่วยจะรู้สึกทุเลาจากนั้น จึงปลดขั้นตั้ง เป็นเสร็จพิธี




ข้อห้าม : ห้ามใช้รักษาผู้ป่วยที่กำลังตั้งครรภ์ มีประจำเดือน ผู้ที่เพิ่งผ่าตัดใหม่ ผู้ป่วยโรคหัวใจ โรคมะเร็ง โรคปอด โรคหืด และผู้ป่วยที่มีไข้ขึ้นสูง ห้ามกินอาหารแสลง ได้แก่ หน่อไม้ ผักชะเอม บอน ทุเรียน ไข่ เนื้อไก่ เนื้อวัว ปลาไหล ของหมักดอง อาหารทะเล หอย ปลาไม่มีเกล็ด และกบ
